- Σπλιτ
- (Split). Πόλη της Κροατίας (169.300 κάτοικοι). Είναι χτισμένη στις Δαλματικές ακτές και αποτελεί το δεύτερο σε σπουδαιότητα λιμάνι της χώρας. Είναι αξιόλογο εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο καθώς και πολυσύχναστο τουριστικό θέρετρο. Ιδρύθηκε τον 7o μ.Χ. αι. γύρω από τα ερείπια του μεγαλοπρεπούς ανάκτορου του Διοκλητιανού, που χτίστηκε στην περίοδο 293-305 μ.Χ. Το ανάκτορο αυτό θεωρείται το ωραιότερο από τα άλλα της ίδιας εποχής. Έχει ορθογώνιο σχήμα και μοιάζει με τα ρωμαϊκά στρατόπεδα. Δύο από τις πύλες του διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση, ενώ τα σημαντικότερα από τα υπόλοιπα τμήματα του είναι το μαυσωλείο του Διοκλητιανού και ο ναός της Ήρας. Το 639, η πόλη Σ., που ονομαζόταν τότε Σπάλατο, κατοικήθηκε από Κροάτες, μετά την καταστροφή της γειτονικής πόλης των Σαλωνών από τους Άβαρους. Το 659 έγινε έδρα επίσκοπου και, λίγο αργότερα, αρχιεπίσκοπου, ο οποίος μάλιστα είχε τον τίτλο του μητροπολίτη Δαλματίας ως το 1033. Το 1105 το Σπάλατο κατακτήθηκε από τους Ούγγρους και στα χρόνια που ακολούθησαν πέρασε διαδοχικά στην κυριαρχία της Βενετίας, της Ουγγαρίας, της Βοσνίας και πάλι της Βενετίας. Εξαιτίας της μεγάλης εμπορικής κίνησης και της αναπτυγμένης βιοτεχνίας του, έγινε στο διάστημα από τον 9o ως το 14o αι. ένα από τα σημαντικότερα οικονομικά κέντρα της Δαλματίας. Το 1805 καταλήφθηκε από τους Γάλλους και το 1813, μαζί με την υπόλοιπη Δαλματία, πέρασε στον έλεγχο της Αυστρίας. Το 1918 κυριεύτηκε από τους Ιταλούς και δύο χρόνια αργότερα, με τη Συνθήκη του Ραπάλο παραχωρήθηκε στη Γιουγκοσλαβία.
Σπλιτ. Η πόλη από το λιμάνι.
Κατάλοιπα των τειχών στο Σπλιτ.
Ο καθεδρικός ναός και το περιστήλιο του ανάκτορου του Διοκλητιανού.
Dictionary of Greek. 2013.